Opakowania i zamknięcia do opakowań

Jak ustrzec się przed greenwashingiem? – Podsumowanie konferencji

Greenwashing, czyli negatywna praktyka rynkowa polegająca na promowaniu produktów, usług lub opakowań jako ekologicznych bez faktycznych podstaw, staje się coraz większym problemem. Ostatnia konferencja „Greenwashing w branży opakowaniowej” zorganizowana przez firmę Rekopol wraz we współpracy z Kancelarią Maruszkin, dostarczyła wielu cennych wskazówek, jak unikać takich manipulacji i podejmować świadome decyzje zakupowe.

Z badań Ekobarometr, SW Research z 2024 roku wynika, że aż 68% konsumentów uważa, że ekologiczne slogany wykorzystuje się jedynie w celach promocyjnych, a 58% skarży się na nadużywanie ekologicznych haseł w kampaniach. Często spotykane są nieuzasadnione twierdzenia, takie jak „w 100% naturalny” czy „produkt wolny od chemii”, które nie znajdują potwierdzenia w rzeczywistych działaniach firm. Szczególnie istotna jest ostrożność przy interpretowaniu nazw produktów. Wiele firm stosuje terminy takie jak „eko” np. eko-banany, eko-kasze, które mogą wprowadzać konsumentów w błąd. Kolejnym przykładem są nieprecyzyjne deklaracje, takie jak stwierdzenie, że produkt zawiera 95% składników naturalnych, podczas gdy okazuje się, że dominującym składnikiem jest woda, co nie stanowi faktycznego dowodu na wysoką naturalność produktu. Warto zatem podchodzić krytycznie do takich komunikatów, szczególnie, gdy brak jest dowodów na proekologiczne praktyki.

Zatem jak rozpoznać komunikaty greenwashingowe?
Poznaj 5 kluczowych zasad, które pomogą Ci być świadomym konsumentem:

1. Patrz krytycznie i czytaj etykiety – Uważaj na produkty z pozornie „zielonymi” hasłami. Przykłady to “puszka do napoju nadająca się do recyklingu” (wszystkie aluminiowe puszki spełniają ten wymóg) czy “mozzarella proteinowa” (każda mozzarella ma dużo białka – to nie jest nic nadzwyczajnego).

2. Sprawdzaj certyfikaty – Warto zwracać uwagę na wiarygodne oznaczenia, takie jak EU Ecolabel, Fair Trade czy FSC. Te certyfikaty opierają się na konkretnych kryteriach i zapewniają przejrzystość w zakresie wpływu na środowisko oraz etycznych standardów produkcji.

3. Analizuj zbyt ogólne hasła – Firmy stosujące Greenwashing często używają nie konkretnych terminów takich jak „ekologiczny”, „zrównoważony” czy „przyjazny dla środowiska” bez dostarczania dowodów i przykładów. Jeśli przedsiębiorstwo jest na rynku od wielu lat, a informację o pozytywnym wpływie na środowisko pojawiają się od niedawna to powinniśmy zastanowić się i poszukać dowodów. Jeśli takie są, powinny zostać udostępnione.

4. Sprawdzaj w wiarygodnych źródłach – Organizacje takie jak UNEP, WWF czy Greenpeace udostępniają rzetelne informacje o ekologicznych inicjatywach.

5. Edukuj się – Im więcej wiesz o zmianach klimatu, tym trudniej Cię oszukać.

W Polsce funkcjonują trzy kluczowe ustawy, które pozwalają na dochodzenie przypadków greenwashingu i chronią konsumentów przed wprowadzaniem w błąd. Są to:
-ustawa z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym,
-ustawa z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów,
-ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
W polskim systemie prawnym brakuje obecnie przepisu, który wprost definiowałby pojęcie greenwashingu. Nie oznacza to jednak, że takie praktyki są dozwolone, ani że konsumenci są bezbronni. Kluczowe w przeciwdziałaniu temu zjawisku są wyżej wymienione przepisy.

Greenwashing jest wyzwaniem, które wymaga od konsumentów krytycznego myślenia i umiejętności weryfikacji informacji. Świadomość ekologiczna to nie tylko unikanie plastiku czy wybór „zielonych” produktów, ale przede wszystkim dokładna analiza, jakie działania rzeczywiście mają pozytywny wpływ na środowisko.

pl-195.png