Opakowania i zamknięcia do opakowań

ESG - jesteś gotowy?

Świat opakowań coraz wyraźniej przechodzi transformację wywołaną równocześnie troską o klimat, oczekiwaniami konsumentów i unijną presją regulacyjną. W centrum tych procesów znajduje się ESG - zestaw kryteriów środowiskowych, społecznych i ładu korporacyjnego.

ESG rozwija pierwotną ideę CSR, czyli społeczną odpowiedzialność biznesu i dzieli się na trzy filary: wpływ na środowisko, odpowiedzialność wobec społeczeństwa i ład korporacyjny. Oznacza to, że kwestie takie jak emisje CO₂, prawa człowieka w łańcuchu dostaw czy mechanizmy zapobiegania korupcji trafiają do rocznych sprawozdań firm na równi z wynikami finansowymi.

Kluczowe są rozporządzenia SFDR, dyrektywa CSRD o raportowaniu zrównoważonego rozwoju oraz dyrektywa CSDDD, która ma przeciwdziałać negatywnym skutkom prowadzenia działalności biznesowej w zakresie praw człowieka i środowiska. W Polsce ich postanowienia przeniesiono do ustawy zmieniającej ustawę o rachunkowości z 6 grudnia 2024 r., która wprowadziła pojęcie „sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju” i powiązała je z krajowym rejestrem sądowym. Nowa ustawa wymaga, aby firmy w sprawozdaniu zrównoważonego rozwoju w jasny sposób opisały swój model biznesowy, podały kluczowe wskaźniki efektywności niefinansowej, wyjaśniły procedury kontroli ryzyk w łańcuchu dostaw oraz przedstawiły pełne dane o emisjach. Raportowanie emisji gazów cieplarnianych będzie musiało obejmować zarówno emisje bezpośrednie (zakres 1), jak i pośrednie (zakres 2 i 3). Oznacza to konieczność zbierania danych nie tylko z własnej działalności, ale także z łańcucha dostaw.

Terminy wdrożenia są rozłożone falami. Pierwsza obejmuje wszystkie duże podmioty będące emitentami na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie i zatrudniają powyżej 500 osób (raportowanie za rok obrotowy 2024). Druga fala to wszystkie duże jednostki, czyli takie, które spełniają dwa z trzech następujących kryteriów: zatrudniają ponad 250 pracowników; osiągają roczny obrót netto co najmniej 50 milionów euro; mają sumę aktywów bilansu w kwocie co najmniej 25 milionów euro. One przygotowują raport za 2025. Trzecia fala rozciąga obowiązek na małe i średnie firmy, które są notowane na giełdzie, przy danych za 2026. Od 2029 sprawozdawczość obejmie też niektóre podmioty spoza UE, jeśli znaczącą część przychodów generują na rynku unijnym. 

W kwietniu 2025 r. Parlament Europejski przyjął tzw. pakiet Omnibus, a w jego ramach mechanizm StopTheClock, który odroczył obowiązki drugiej i trzeciej fali o dwa lata. Ułatwi to życie mniejszym przedsiębiorstwom, ale dla liderów rynku oznacza presję, by w tym czasie wdrożyć solidne systemy zbierania danych. To pokazuje, że trendu ESG nie da się zatrzymać, choć dostajemy chwilę na dostosowanie narzędzi.

Sama techniczna strona raportowania stawia poprzeczkę wysoko. Przedsiębiorstwa muszą przejść na cyfrowe, ciągłe monitorowanie wskaźników, aby gromadzić pełne dane o emisjach w całym łańcuchu wartości. Dokument musi być podpisany kwalifikowanym podpisem elektronicznym i trafić do rejestru sądowego w ciągu piętnastu dni od zatwierdzenia sprawozdania finansowego. Bez integracji systemu ERP z modułami ESG i automatycznego importu danych z zakładów produkcyjnych czy magazynów spełnienie tych wymogów będzie niemal niewykonalne.

ESG stawia przedsiębiorstwa przed nowym wyzwaniem. Pamiętajmy, że nie jest to jednorazowy projekt, tylko proces wymagający ciągłego monitorowania. Dodatkowo nadchodzi PPWR, które zaostrza zasady dotyczące opakowań oraz odpadów opakowaniowych w całej UE. Branża opakowań stoi więc przed dużą zmianą i należy już się do niej przygotowywać, aby uniknąć poprawek w ostatniej chwili i spokojnie spełnić nowe wymagania, gdy wejdą w życie.